🐾 Εισαγωγή: Τέχνη με αυτιά
Τι θα γινόταν αν οι πιο εμβληματικοί πίνακες της ιστορίας της τέχνης αναγεννιόντουσαν με φιγούρες σκύλων; Αν η “Κραυγή” του Μουνκ ήταν κυριολεκτική; Αν η Αντέλ του Κλιμτ είχε αυτιά κανίς και πατούσες στο θρόνο της; Αν ο ίδιος ο Βαν Γκογκ κοιτούσε τον θεατή με βλέμμα κουταβιού;
Το βιβλίο που έχουμε στα χέρια μας επιχειρεί αυτό ακριβώς: να μεταμορφώσει την παγκόσμια ιστορία της τέχνης μέσα από ένα δημιουργικό, σατιρικό και βαθιά ευαίσθητο φίλτρο. Πρόκειται για μια πρωτότυπη έκδοση όπου οι πίνακες των Βαν Γκογκ, Ματίς, Μουνκ, Κλιμτ, Λέμπιτσκα (και όχι μόνο) αναπαρίστανται με ζωόμορφες φιγούρες – σκύλους – διατηρώντας όμως αναλλοίωτη την καλλιτεχνική τους αύρα. Σαν μια εικονογραφική παρωδία που ποτέ δεν χλευάζει, αλλά μεταμορφώνει με σεβασμό και παιχνίδι.
| ISBN | 9786185819293 |
|---|---|
| AUTHOR | JOCELYN NORBURY |
| ILLUSTRATOR | NIA GOULD |
| TRANSLATOR | LAMBRIANA ECONOMOU |
| CLERK | ANASTASIA POULOU |
| PUBLISHER | FURFOUR |
| DATE OF PUBLICATION | 19/05/2025 |
Ανάγνωση με πατούσες: Οπτική ανάλυση και ύφος
Η επιτυχία του βιβλίου δεν έγκειται μόνο στην πρωτότυπη ιδέα της “κυνοποίησης” των έργων. Κρύβεται στην επιδέξια αισθητική ισορροπία: μεταξύ γνώσης και χιούμορ, φόρμας και σάτιρας, παιδικής χαράς και σοβαρής τέχνης. Οι εικόνες συνοδεύονται από λεζάντες-μικρά κείμενα που εξηγούν το κάθε έργο, εντάσσοντάς το στο καλλιτεχνικό του ρεύμα και την ιστορική του στιγμή. Κι αυτό γίνεται με γλώσσα που δεν απλοποιεί υπερβολικά, αλλά απομυθοποιεί το μουσειακό ύφος, μετατρέποντας τη θεωρία της τέχνης σε κάτι ζωντανό, προσιτό και, κυρίως, συγκινητικά αστείο.
Κάποια παραδείγματα:
🎩 Η «Γυναίκα με Καπέλο» του Ματίς
Η γυναίκα αυτή, με τα εκρηκτικά της χρώματα, ήταν η απαρχή του φωβισμού. Τώρα, με μουσούδα και φουντωτά αυτιά, γίνεται πιο παιχνιδιάρα από ποτέ – αλλά διατηρεί το βλέμμα της τόλμης. Το συνοδευτικό σχόλιο «Το μαύρο επιστρέφει στη μόδα» (όταν ρωτούν τον Ματίς τι χρώμα ήταν στην πραγματικότητα το φόρεμα της συζύγου του), μεταφέρει με χιούμορ την ελευθερία της αφαιρετικής έκφρασης.
🎨 Η «Αυτοπροσωπογραφία» του Βαν Γκογκ (1889)
Εδώ, η μελαγχολία αποκτά μια νέα υφή. Το σκυλί-Βαν Γκογκ κοιτάζει με τη γνωστή μελαγχολική του ένταση, ενώ οι έντονες πινελιές του φόντου μοιάζουν με κύματα συναισθήματος. Η επιλογή του σκύλου δεν γελοιοποιεί την απελπισία του καλλιτέχνη – την εξανθρωπίζει μέσα από το πιο πιστό ζώο.
«Η Κραυγή» του Μουνκ
Το ουρλιαχτό αποκτά και κυριολεκτική διάσταση. Το σκυλί-φιγούρα στην καρδιά της γέφυρας δεν διαφέρει και πολύ από την αρχική απελπισμένη μορφή – μόνο που τώρα βλέπουμε με έναν παιδικότερο τρόμο τον εσωτερικό πανικό, την αγωνία της ύπαρξης. Το τοπίο πίσω του, παραμένει ορμητικά ψυχολογικό, και το σχόλιο για την «Κραυγή της Φύσης» αποκτά νέα ειρωνική βαρύτητα.
Η Αντέλ του Κλιμτ
Η «ανθρωπόσκυλη» Αντέλ Μπλοχ-Μπούερ, με φόρεμα-ψηφιδωτό και βλέμμα αριστοκρατικής κόρης, αναπαρίσταται με τέτοιο τρόπο που η χρυσή λάμψη του έργου παραμένει αλώβητη. Τα σύμβολα, τα μάτια, τα κόκκινα χείλη, η υπερβολή της εποχής διατηρούνται αυτούσια – μόνο που τώρα παρατηρούμε με μεγαλύτερη συμπάθεια τον ρόλο της γυναίκας-μούσας που υπήρξε και προστάτιδα των καλλιτεχνών.
Η «Νεαρή Γυναίκα με Γάντια» της Λέμπιτσκα
Το μοντέλο της Λέμπιτσκα δεν χάνει τίποτα από τη λάμψη και τη δύναμη του πρωτότυπου – αντίθετα, η χρήση του σκύλου τονίζει την ανεξαρτησία, την ένταση του βλέμματος, την αισθησιακή αυτοκυριαρχία της δεκαετίας του 1920. Η σελίδα θυμίζει fashion spread από το Vogue με σκυλιά.
🖋️ Το βλέμμα που δεν ξεχνά
Το βιβλίο αυτό είναι πολλά περισσότερα από μια ευχάριστη εικονογραφική άσκηση. Είναι μια παιδαγωγική πράξη μεταμόρφωσης, μια ευφυής πρόταση επαναπροσέγγισης της Τέχνης μέσα από τη στοχαστική δύναμη του παιχνιδιού.
Μετατρέπει την αμηχανία του «πώς να μιλήσω στα παιδιά για τον Ματίς ή τον Μουνκ;» σε αφορμή για ουσιαστική συζήτηση και οπτική απόλαυση.
Κι αν τα σκυλιά αυτά μοιάζουν πιο ανθρώπινα από τους αυθεντικούς πίνακες, είναι γιατί ίσως
«το βλέμμα ενός σκύλου λέει περισσότερα απ’ όσα λένε χίλιες λέξεις».
Ή, για να το πούμε αλλιώς: ο κόσμος της τέχνης δεν χρειάζεται να είναι βλοσυρός. Μπορεί κάλλιστα να φοράει καπέλο και να κουνάει την ουρά του.
https://brainfood.gr/en/proion/i-istoria-tis-technis-se-21-skylous-ta-portreta/
Διαβάστε επίσης:
